Laureat Milanowskiego Liścia Dębu - Helena Czyżewicz

Urodziła się 24 września 1927 r. w Warszawie. Jest absolwentką Milanowskiej Prywatnej Szkoły Powszechnej, a w okresie okupacji – Szkoły Handlowej, mieszczącej się w willi „Bożenka” i tajnego nauczania. Maturę zdała w 1946 r. w Liceum Ogólnokształcącym w Milanówku, następnie, w latach 1946-1951 studiowała prawo na Uniwersytecie Warszawskim.

W czasie wojny zaangażowana była w działalność konspiracyjną w „Szarych Szeregach” i Wojskowej Służbie Kobiet ZWZ-AK Ośrodek „Mielizna” Milanówek, Obwód „Bażant”,  pseudonim „Teresa”. Przydzielono ją do 52 plutonu AK porucznika Ryszarda Csaky, pseudonim „Raczyński”. Wykonywała zadania łączniczki, przewoziła rozkazy, meldunki i prasę podziemną do podległych ośrodków, często oddalonych wiele kilometrów. Trasę pokonywała na rowerze. Była zaangażowana w kolportaż prasy podziemnej wydawanej w Milanówku, między innymi „Kroniki Tygodniowej” oraz „Tu Mówi Londyn”. Pomagała również w aprowizacji szpitali powstańczych w Milanówku.

Awansowała do stopnia podporucznika. Została odznaczona: Krzyżem Armii Krajowej, Krzyżem Partyzanckim, trzykrotnie Medalem Wojska, Odznaką „Akcji Burza”, Odznaką Weterana oraz innymi odznaczeniami.

Od ponad 90-ciu lat mieszka w rodzinnej willi „Halinówek”. W czasie okupacji niemieckiej dom ten dawał schronienie ludziom wysiedlonym, jak również był miejscem zakwaterowania żołnierzy AK, wyruszających na akcje dywersyjne. Odbywały się tu też spotkania i narady najwyższych Władz Polskiego Państwa Podziemnego. Prawie przez cały czas okupacji w willi „Halinówek” odbywały się tajne komplety na poziomie szkoły podstawowej i średniej oraz wykłady z zakresu prawa Konspiracyjnego Uniwersytetu Ziem Zachodnich. Po powstaniu Warszawskim znaleźli tu schronienie wypędzeni ze stolicy. Willa „Halinówek” stała się również punktem etapowym dla Węgrów zamierzających nielegalnie wyjechać do ojczyzny.

Z chwilą powstania w 1991 r. Środowiska „Mielizna” Obwodu „Bażant” Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej była czynnie zaangażowana w tworzenie struktur Środowiska na terenie Milanówka. Przez 10 lat była wiceprzewodniczącą, a przez 1 rok przewodniczącą środowiska. Uczestniczyła w Sekcji Weryfikacyjnej oraz Sekcji Socjalno-Bytowej. Przeprowadzała wywiady środowiskowe, uczestniczyła w zebraniach Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej w Warszawie. Stale brała udział w poczcie sztandarowym razem z kpt. Janem Kubkiem.           

Helena Czyżewicz zapraszana była do szkół w Warszawie i w Milanówku na spotkania z młodzieżą, aby przybliżyć jej wydarzenia lat wojennych, uczyć patriotyzmu i prawdziwej historii.           

Po ciężkiej chorobie i operacji, w miarę sił, bierze udział w różnych uroczystościach na terenie Milanówka. W dniu 11.XI.2019r. uhonorowana została przez Burmistrza Miasta nagrodą „Milanowski Liść Dębu”.


Zobacz również:

Wspomnienie o dr n. med. Tadeuszu Boku, autor: Helena Czyżewicz

Udostępnij na: